Eliza Orzeszkowa pisząc powieść „Nad Niemnem” powiedziała, że jeśli uda jej się ją ukończyć, będzie z pewnością dziełem jej życia. Autorka w tym utworze dokładnie przedstawiła zwyczaje panujące w ówczesnym społeczeństwie polskim, począwszy od arystokracji a kończąc na schłopiałej szlachcie zaściankowej. W powieści Nad Niemnem Orzeszkowa stosuje trzy podstawowe kryteria moralnej oceny swoich bohaterów: stosunek do narodowych wartości, stosunek do pracy oraz sposób pojmowania wartości człowieka. Postaci przedstawione przez autorkę jako pozytywne wykazują się cechami szczególnie cenionymi przez ideologów pozytywizmu - są to: Benedykt Eliza Orzeszkowa, Marta (temat pracy kobiet); Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem (główna idea utworu); Bolesław Prus, Emancypantki (zagadnienie pracy kobiet). Najważniejszym utworem dowodzącym wartoś­ci pracy niechybnie jest Nad Niemnem. Tam bohaterowie, którzy żyją z pracy swoich rąk (Bohatyrowicze), są szczęśliwi, zdrowi i piękni. W "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej wskazać można kilka konfliktów, w które uwikłani są bohaterowie. Uczestnicy tych konfliktów zachowują się różnie, bo jednym nie zależy na wyjaśnieniu sporu, a inni próbują pogodzić zwaśnione strony, jak np. Witold Korczyński czy Justyna Orzelska. Po pięciu latach pobytu w Warszawie Eliza powróciła nad Niemen. Lato spędzała w pobliżu Grodna, w majątku matki, w Rumlówce nad Niemnem, a jesień i zimę w Grodnie. Uczestniczyła w licznych sąsiedzkich spotkaniach, a na jednym z nich poznała szesnaście lat starszego, dalekiego kuzyna jej ojczyma, Piotra Orzeszko. Bohaterowie utworu „Nad Niemnem” są obciążeni tym właśnie wydarzeniem, jednakże mają również bardzo charakterystyczny stosunek do pracy. Daje ona im bowiem szczęście i spełnienie. Szczególnym przykładem takich osób są postacie z przeszłości: Jan i Cecylia, o których losach dowiadujemy się od bohaterów powieści i Nad Niemnem (E. Orzeszkowa) Rodzaj literacki: epika. Gatunek literacki: powieść realistyczna. Czas powstania i tytuł utworu. Pierwodruk Nad Niemnem miał miejsce w „Tygodniku Ilustrowanym” w 1887 r. Wydanie książkowe ukazało się w Warszawie w 1888 roku. Legendę o Janie i Cecylii w „Nad Niemnem” wprowadza Eliza Orzeszkowa w opowieści Anzelma Bohatyrowicza. Jan i Cecylia byli protoplastami rodu Bohatyrowiczów i założycielami osady. Jako młodzi małżonkowie przybyli do nadniemeńskiej puszczy z Polski prawdopodobnie pod koniec XV wieku. Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej / by: Achremowiczowa, Wanda Published: (1962) Powieści i nowele żydowskie Elizy Orzeszkowej. by: Butkiewiczówna, Irena Published: (1937) Eliza Orzeszkowa (6 June 1841 – 18 May 1910) was a Polish novelist and a leading writer of the Positivism movement during foreign Partitions of Poland. In 1905, together with Henryk Sienkiewicz, she was nominated for the Nobel Prize in Literature. (en) Eliza Orzeszkowa poloniar idazlea izan zen. Nad Niemnem is a Positivist novel written by Eliza Orzeszkowa in 1888 during the foreign Partitions of Poland. Its main purpose was to present the Polish society and its own internal dynamics as they were in mid–19th century, in reference to the Polish January Uprising against the Russian occupation. The novel first appeared in installments on the pages of Tygodnik Ilustrowany in 1887 and Konflikt pokoleń w Nad Niemnem. W „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej silnie uwidaczniają się konflikty pokoleniowe, tak bardzo charakterystyczne dla polskiego pozytywizmu. Już w jednym ze sztandarowych tekstów programowych nowej epoki Aleksander Świętochowski wyraźnie zarysował opozycję między „nami” i „wami”, czyli Jeśli tego w społeczeństwie zabraknie, to już nie ma nadziei. A w „Nad Niemnem” pięknie się to przeciwważy całym tym smutkiem i prozą życia, która nie chce działać tak, jak sobie młodzi bohaterowie wymyślili. Autor Eliza Orzeszkowa (1841 – 1910), Pisarka, publicystka, działaczka społeczna, przedstawicielka polskiego pozytywizmu, urodziła się w bogatej rodzinie ziemiańskiej, uczyła na pensji w Warszawie u sióstr sakramentek, gdzie zaprzyjaźniła się z Marią Konopnicką. Orzeszkowa była emancypantką, nie bała się decydować Miłość spełniona, szczęśliwa połączyła w Nad Niemnem: Jana i Cecylię, Jana i Justynę, Andrzeja i jego żonę, prawdopodobnie połączy Witolda i Marysię Kirłównę. Miłość nieszczęśliwa dotknęła Martę i Anzelma, ale ci bohaterowie zbliżają się do siebie pod koniec powieści. .

ocpbb17t91.pages.dev/148

ocpbb17t91.pages.dev/363

ocpbb17t91.pages.dev/569